СОЛОНГОС ДОМОГ ЯРИАНД ӨГҮҮЛЭХ ГАЗАР ДООРХ ЕРТӨНЦ БА ТҮҮНИЙ БЭЛЭГДЭЛ

-


            Солонгос үндэстний ямарваа нэгэн баатарлаг өгүүлэмжийн гол баатар газар доорх ертөнцийн дайсныг дарж дархан цолоо мандуулах нь элбэг. Ийм өгүүлэмж бүхий домог яриаг "газар доорх дайсныг дарсан нь" хэмээн ангилан авч үзэх бөгөөд солонгос үндэстний баатарлаг өгүүлэмжийн багагүй байр суурийг эзлэдэг. Газар доорх ертөнцийн мангас хүний орон зайд гарч ирэн ард олныг түйвээдэг. Улмаар хохирсон олноос шилдэг сайн эр тодорч газар доорх ертөнцийн мангасыг эрэн аялалд гарах бөгөөд эцэс сүүлд нь дайснаа хороож буйгаар үйл явдал өрнөдөг. Энд гарах газар доорх ертөнц нь эх газартай торгон утас юмуу олсоор холбогддог. Эндээс газар доорх ертөнц гэх өгөгдөхүүн ямар бэлэгдэлийг агуулж буйг харж болох юм. Эх газартай утас, олсоор холбогдож нүхэн гарцаар гарна гэдэг нь хүн төрөлхтөний төрөх үйл явцын илэрхийлэл юм. Өөрөөр хэлбэл хүүхэд эхтэйгээ хүйн холбоогоор холбогдож, эхийн умайгаас үтрээг дамжин эх дэлхийд мэндэлдэг. Иймд газар доорх ертөнцийн агууламж бүхий домог үлгэр нь эхийн умай болон гадаад ертөнцийг илтгэдэг байна. Ийм төрлийн домог ярианы гол учиг нь ер бусын баатар эр энэ дэлхийд мэндэлж буйг зөгнөсөн утгатай ажээ. Ашигласан материал: 박현죽 "한국공간설화연구", 1995년

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

КИНО ОРЧУУЛАХ ТУХАЙД

-
Image
кино орчуулах тухайд / Солонгос хэлнээс монгол хэл рүү.../   Кино орчуулга бол өндөр хариуцлага, чадвар, мэдрэмж шаарддаг ажил. Би туршлагатай кино орчуулагч биш ч тодорхой хугацаанд энэ салбарт ажилласаар ирлээ. Солонгос кино орчуулагчид бол залуу хамт олон. Тиймээс бидэнд сурах зүйл ч их байна. Ингээд Солонгос кино орчуулгын явцад ажиглагдсан зарим зүйлээ хуваалцахыг хичээлээ. Өгүүлбэрийн бүтэц : Солонгос хэлний өгүүлбэрийн бүтцийн хувьд манайхтай төстэй боловч, ярианы хэлэнд бол ихэнхдээ ухрааж, тонгоруу ярьдаг. Жишээ нь: 무섭지도 않아 ?  그 사람이 гэж ярьдаг, орчуулагч туршлага дутвал “Айхгүй байна уу, тэр хүнээс?” гэж орчуулж болох юм. Иймд монгол хэлний өгүүлбэр дэх үгийн дэс дарааллын дагуу “Тэр хүнээс айхгүй байна уу?” гэж өөрчлөх хэрэгтэй. Урт өгүүлбэр байх тусам, энэ зүй тогтолоо алдахгүй байхыг хичээх нь чухал. Магадгүй бидний /солонгос хэлний орчуулагч нар/ хамгийн их гаргадаг алдаа энэ байх. Үг давталт : Солонгос хэлний онцлог гэх үү дээ... Нэг үгээ байнга...
Read more

БАРУУН МОНГОЛ БА ЖАНГАР

-
БАРУУН МОНГОЛ БА ЖАНГАР 17-р зууны эхээр Монгол улс нь Зүүн Монгол, Баруун Монгол буюу Ойрад гэж үндсэндээ хоёр хуваагдаж байжээ. Удалгүй Зүүн Монгол нь дотроо Ар монгол, Өвөр Монгол болж хуваагджээ. Ар Монгол гэдэг нь Монгол улсын үндсэн гол хэсэг болох Халх түмэн байсан бөгөөд түүний хэсэгт баяд, хотгойд зэрэг хошуу, зүүн язгаарт барга нар оршдог байв.   Өвөр Монгол ын бүрэлдэхүүнд Цахар, Урианхай, Юншээбуу, Түмэд, Ордос түмэн оржээ. Цахар түмний нутгийн хойд хэсэгт урад, муу мянган, дөрвөд хүүхэд(зүүн дөрвөд), авга, авганар, үзэмчин, хуучил гэх зэрэг аймаг, хошуу оршин амьдарч байжээ.              Цахар түмний харьяанд Хянганы зүүн, зүүн урд талаар нутаглаж байсан хорчин, дагуур, жарууд, жалайд, горлос, аухан, найман, баарин, хишигтэн, өннигууд зэрэг аймаг, хошуудын дунд Урианхай ижилсэн уусжээ.              Юншээбуу нь Ца...
Read more

ҮҮЛЭН ЗАРДАС

-
Image
    Галидасын "Үүлэн зардас" хэмээх агуу зохиолыг монгол хэлнээ Б. Ринчен 1963 онд гайхамшигтай сайхан буулгасан байдаг. Уг зохиол нь энэтхэгийн эртний аман зохиол бөгөөд үлгэр домгийн шинжтэй, хайрын уянгын охь гэлтэй. Та бүхэнд  Б. Ринченгийн орчуулгаар хүргэе.  Сэрэмж алдсан нэгэн ягшас, хилинт эзний бошго зарлигаар Сүр жавхлангаа бууруулан,үзэсгэлэнт амрагаасаа жилээр хагацаад Сэтгэлд тааламжит гүнжийн угаалд ариудсан мөрний ойр, Сүүдэр төгөлдөр галбарварас модот Рамын уулнаа суун авай. Амраг хонгороосоо олон сар хагацан уйдаж суусаар турж, Алтан бугуйвч царвуунд тогтохгүй, Бүрвасад сар төгсөх өдөр, Аугаа заан, соёогоор уул мөргөн наадах мэт бөхийсөн Алсын үүл, уулын оргилд налан наалдсаныг ажин үзвэй. Эрдэнэсийн эзний дагагсад, түүнийг ширтэн, удтал зогсож, Элэг эмтрэн, нулимс барьж ядан, тэсгэлгүй гунихран уйтгарлав Энх жаргалтан ч, үүл үзээдсэтгэлд гунил төрөх атал, Энхрий янагаа ...
Read more